6. กลการไล่ด้วยม้าหนึ่งตัวกับเบี้ยหงายหนึ่งตัว
การจะไล่ขุนให้เข้ามุมด้วยม้ากับเบี้ยหงายนั้นมีขอบเขตจำกัด จะต้องไล่ให้ขุนที่เบี้ยหงายถูกมุม เมื่อไล่ขุนเข้ามุมได้ ก็จะไล่เข้าตาจนได้ตามกลที่ 145 ถ้าหมากเปนทีให้ศึกษากลที่ 146 มีหลักอยู่ว่าให้เปลี่ยนด้านเป็นการแก้ที
ถ้าเป็นฝ่ายหนี ให้หนีไปเข้ามุมที่เบี้ยหงายไม่ถูกมุม จึงจะไม่จน
หมายเหตุ โปรดสังเกตการเดินบังคับขุนดำโดยม้ากับเบี้ยหงาย ขุนดำจะเดินได้เพียงสองตา ออกจากกรอบไม่ได้ มีประโยชน์ในการเดินแก้หมากเป็นที
กลที่ 145 1 ทีหมากดำหนี 2 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 146 6 ทีหมากดำหนี 7 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 147 1 ทีหมากดำหนี 2 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 148 6 ทีหมากดำหนี 7 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 149 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 150 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 151 6 ทีหมากดำหนี 7 ทีหมากขาวไล่
เฉลยหลัก
กลที่ 152 7ทีหมากดำหนี 8 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 153 7 ทีหมากดำหนี 8 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 154 8 ทีหมากดำหนี 9 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 155 8 ทีหมากดำหนี 8 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 156 8 ทีหมากดำหนี 9 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 157 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 158 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 159 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 160 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 161 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 162 9 ทีหมากดำหนี 10 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 163 11 ทีหมากดำหนี 12 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 164 11 ทีหมากดำหนี 12 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 165 12 ทีหมากดำหนี 13 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 166 14 ทีหมากดำหนี 15 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 167 14 ทีหมากดำหนี 15 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 168 14 ทีหมากดำหนี 15 ทีหมากขาวไล่
ลที่ 169 14 ทีหมากดำหนี 15 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 170 14 ทีหมากดำหนี 15 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 171 16 ทีหมากดำหนี 17 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 172 16 ทีหมากดำหนี 17 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 173 16 ทีหมากดำหนี 17 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 174 16 ทีหมากดำหนี 17 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 175 17 ทีหมากดำหนี 18 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 176 21 ทีหมากดำหนี 22 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 177 19 ทีหมากดำหนี 20 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 178 สาธิตการหนีที่ดีกว่า
กลที่ 179 37 ทีหมากดำหนี 38 ทีหมากขาวไล่
สาธิตม้าต้อนขุนให้อยู่ในมุม
7. กลการไล่ด้วยม้าหนึ่งตัว และเบี้ยหงายสองตัว
ต้องไล่ให้ขุนเข้ามุมใดมุมหนึ่งที่ใกล้ที่สุดก่อน
ถ้าเบี้ยสองตัวเป็นเบี้ยเทียม ก็ไล่แบบเดียวกับม้ากับเบี้ยหงายที่ถูกมุม เพาระจะต้องมีเบี้ยหนึ่งที่ถูกมุม ตามกลที่ 145-181
ถ้าเบี้ยสองตัวเป็นเบี้ยผูกถูกมุม ก็ไล่เช่นเดียวกับที่กล่าวแล้ว
ถ้าเบี้ยคู่ผูกไม่ถูกมุม ให้ไล่ตามกลที่ 182-185
กลที่ 180 เบี้ยเทียม 2 ทีหมากดำหนี 3 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 181 สาธิตว่าเบี้ยตัวเดียวก็ไล่จนได้
กลที่ 182 เบี้ยผูกไม่ถูกมุม 1 ทีหมากดำหนี 2 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 183 เบี้ยผูกไม่ถูกมุม 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 184 เบี้ยผูกไม่ถูกมุม 10 ทีหมากดำหนี 11 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 185 เบี้ยผูกไม่ถูกมุม 3 ทีหมากดำหนี 4 ทีหมากขาวไล่
8. กลการไล่ด้วยม้าโคน
พยายามไล่ขุนให้เข้ามุมใดมุมหนึ่ง หน้าโคนไล่ให้จนได้ง่ายกว่า
หลังโคนไล่คล้ายม้ากับเบี้ยหงายถูกมุมโดยเดินให้เข้ามุมแทนเบี้ยหงาย
พยายามไล่ขุนให้เข้ามุมใดมุมหนึ่ง หน้าโคนไล่ให้จนได้ง่ายกว่า
หลังโคนไล่คล้ายม้ากับเบี้ยหงายถูกมุมโดยเดินให้เข้ามุมแทนเบี้ยหงาย
กลที่ 186 2 ทีหมากดำหนี 3 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 187 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 188 4 ทีหมากดำหนี 5 ทีหมากขาวไล่
9. การไล่ด้วยม้าคู่
ถ้าฝ่ายไล่มีขุนกับม้าสองตัวเท่านั้นไล่ไม่จน ต้องมีหมากอื่นอีกตัว เช่นเบี้ยหงายหรือโคน
ขั้นแรกไล่ขุนดำให้เข้ามุมก่อน ถ้ามีม้าคู่กับเบี้ยหงายถูกมุม ไล่เหมือนม้าตัวเดียวกับเบี้ยหงายถูกมุม ถ้าเบี้ยหงายไม่ถูกมุมไล่ตามกลที่ 189 - 194
ถ้ามีม้าคู่กับโคนไล่ให้จนได้ง่ายกว่า
ถ้าฝ่ายไล่มีขุนกับม้าสองตัวเท่านั้นไล่ไม่จน ต้องมีหมากอื่นอีกตัว เช่นเบี้ยหงายหรือโคน
ขั้นแรกไล่ขุนดำให้เข้ามุมก่อน ถ้ามีม้าคู่กับเบี้ยหงายถูกมุม ไล่เหมือนม้าตัวเดียวกับเบี้ยหงายถูกมุม ถ้าเบี้ยหงายไม่ถูกมุมไล่ตามกลที่ 189 - 194
ถ้ามีม้าคู่กับโคนไล่ให้จนได้ง่ายกว่า
กลที่ 189 2 ทีหมากดำหนี 3 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 190 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 191 5 ทีหมากดำหนี 6 ทีหมากขาวไล่
กลที่ 192 6 ทีหมากดำหนี 7 ทีหมากขาวไล่
 |  |
 |  |
 |  |
กลที่ 199 3 ทีหมากดำหนี 4 ทีหมากขาวไล่
